2022-03-06 (aktualizacja: 2024-10-31)
Operat szacunkowy, przygotowywany przez rzeczoznawcę majątkowego, zawiera określenie wartości szacowanej nieruchomości. W przypadku merytorycznych zastrzeżeń odnośnie dokumentu, w tym wątpliwości co do zasadności wskazanej w operacie wartości, skorzystać można z kilku możliwości dochodzenia swoich racji.
Operat szacunkowy nieruchomości może zostać sporządzony jedynie przez rzeczoznawcę majątkowego. Dokument musi spełniać wymogi określone w przepisach prawa - ustawie o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 roku oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego. Wartość nieruchomości może być ustalana przez rzeczoznawcę na przykład w celu określenia podstawy podatku od nieruchomości, na potrzeby postępowań sądowych, dotyczących podziału majątku lub w przypadku wnioskowania o kredyt hipoteczny. Zgodnie z art. 175 ustawy o gospodarce nieruchomościami: „Rzeczoznawca majątkowy jest zobowiązany do wykonywania czynności, o których mowa w art. 174 rzeczoznawca majątkowy ust. 3 i 3a, zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa, ze szczególną starannością właściwą dla zawodowego charakteru tych czynności oraz z zasadami etyki zawodowej, kierując się zasadą bezstronności w wycenie nieruchomości”. Treść operatu uregulowana jest we wspomnianym wyżej rozporządzeniu, zgodnie z którym poprawnie przygotowany operat powinien zawierać:
Wartość nieruchomości musi zostać określona w pełnych złotych, a dokument zachowuje swoją ważność przez 12 miesięcy.
Ocena operatu pod względem formalnym może zostać wykonana przez organ zlecający jego sporządzenie i obejmować może weryfikację uprawnień rzeczoznawcy, zasadność zastosowanych przez niego metod, technik oraz podejścia lub sprawdzenie kompletności wymaganych przepisami prawa elementów operatu.
Jeżeli wartość nieruchomości, określona w operacie szacunkowym, sprawia wrażenie zaniżonej bądź zawyżonej, wówczas skorzystać można z możliwości zwrócenia się do Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych o ocenę prawidłowości sporządzonego operatu, przeprowadzanej zgodnie ze standardami określonymi w regulaminie Polskiego Towarzystwa Rzeczoznawców Majątkowych w sprawie oceniania prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego. Jeżeli operat zostanie oceniony negatywnie, będzie to oznaczać utratę jego charakteru opinii o wartości nieruchomości.
Alternatywnym rozwiązaniem może być zwrócenie się do innego rzeczoznawcy o przeprowadzenie ponownej wyceny nieruchomości.
